Meer dan 100.000 ondernemers met een coronaschuld bij de Belastingdienst hebben een betaalachterstand. Het kabinet maakt zich “met name zorgen” om de ruim 73.000 ondernemers die helemaal niets hebben afgelost sinds afgelopen najaar. Staatssecretaris Marnix van Rij van Fiscaliteit roept deze ondernemers op hun “achterstand in te lopen, of om hulp te zoeken als dit niet mogelijk is”.

Van Rij schrijft aan de Tweede Kamer dat de afgelopen maanden zo’n 2,4 miljard euro aan schulden is afgelost. Iets meer dan 240.000 ondernemers hebben gezamenlijk nog een schuld van 17,2 miljard euro openstaan. De meesten van hen (bijna 140.000 bedrijven) hebben de eerste vier termijnen volledig betaald. De miljardenschuld is opgebouwd in de coronacrisis: ondernemers konden makkelijk belastinguitstel van de overheid krijgen, omdat veel bedrijven gedeeltelijk of volledig dicht moesten vanwege de coronamaatregelen.

Van de 73.000 ondernemers die nog helemaal niets hebben afgelost, en dus vier betaaltermijnen hebben gemist, heeft de meerderheid een relatief kleine schuld openstaan: bij 40.000 ondernemers gaat het om een schuld van 10.000 euro of minder.

Zo’n 750 grote bedrijven hebben betaalachterstanden. Eind vorig jaar heeft de Belastingdienst al contact gezocht met grote bedrijven die termijnen hebben gemist, en in januari zijn brieven gestuurd naar deze ondernemers. “Voor de categorie grote ondernemingen geldt dan ook dat betalingsregelingen waar nodig al ingetrokken kunnen worden.”

Het is "in een volgende fase uiteindelijk onvermijdelijk" dat de Belastingdienst de betalingsregeling intrekt aan ondernemers die niet aan de voorwaarden voldoen (zoals het niet afbetalen van de schulden). Dan zou het openstaande bedrag in één keer moeten worden betaald. Ondernemers krijgen hier de komende tijd verschillende brieven over. Ze kunnen mogelijk een beroep doen op een adempauze. Maar vanaf ongeveer eind mei volgen naar verwachting invorderingen voor bedrijven die aan meerdere voorwaarden niet voldoen.

Volgens Van Rij zijn er zeer uiteenlopende redenen waarom bedrijven achterstanden hebben of helemaal niets betalen. "Er zijn ondernemers die (ernstige) betalingsproblemen hebben, maar er zijn ook ondernemers die niet goed op de hoogte waren van de verplichtingen en na het contact met de Belastingdienst hun achterstand ingelopen hebben." Van Rij denkt daarnaast dat er een groep is die niet betaalt, in de hoop dat de schulden worden kwijtgescholden. Het kabinet is nog steeds niet van plan dat te doen, benadrukt de bewindsman.

'Te weinig vet op de botten'

Veel ondernemers hebben "te weinig vet op de botten" om hun coronaschulden bij de Belastingdienst te kunnen afbetalen. Dat zegt Hans Biesheuvel, de voorzitter van ondernemersvereniging Ondernemend Nederland (ONL), in een interview met nieuwsradiozender BNR. Hij denkt dat zeker in de horeca en detailhandel "tienduizenden ondernemers" kopje onder kunnen gaan.

Biesheuvel reageert daarmee op de Kamerbrief waarin staatssecretaris Marnix van Rij meldt dat 100.000 ondernemers een betalingsachterstand hebben voor hun coronaschuld. Hij zag die aantallen wel aankomen. Volgens hem was 2022 voor veel ondernemers een moeilijk jaar, dat begon met een lockdown in de horeca en de detailhandel. Daarna begonnen de energierekening en de inflatie te stijgen, wat drukte op de marges.

"Maar ondertussen moet je geld overhouden voor het aflossen van schulden. En dat is voor veel bedrijven toch moeilijk geweest", aldus Biesheuvel. Volgens de ONL-voorzitter zitten de problemen vooral bij horecabedrijven en de detailhandel. "Daar zit heel veel pijn. Die hebben te maken met hoge huren en lage marges. Ze hebben geen idee hoe ze het moeten oplossen."

Van Rij schrijft aan de Tweede Kamer dat de afgelopen maanden zo'n 2,4 miljard euro aan schulden is afgelost. Iets meer dan 240.000 ondernemers hebben gezamenlijk nog een schuld van 17,2 miljard euro openstaan. De meesten van hen hebben de eerste vier termijnen volledig betaald.

Maar Biesheuvel zegt dat het ook mogelijk was om een betaalpauze in te lassen. "Heel veel bedrijven hebben dat direct in het begin gedaan, en hebben dus het laatste kwartaal van vorig jaar niets afgelost. Maar nu moet het gaan beginnen." Daarbij denkt hij dat veel ondernemers hoopten dat het aflossen tegen deze tijd wel zou lukken. "Maar dat valt gewoon tegen voor hen op dit moment. Ze houden te weinig over."

Als ondernemers niet aan de afbetalingsvoorwaarden voldoen, is het volgens Van Rij "uiteindelijk onvermijdelijk" dat de Belastingdienst de betalingsregeling intrekt. Dan zou het openstaande bedrag in één keer moeten worden betaald. Ondernemers krijgen hier de komende tijd verschillende brieven over. Ze kunnen mogelijk een beroep doen op een adempauze.

Maar vanaf ongeveer eind mei volgen naar verwachting invorderingen voor bedrijven die aan meerdere voorwaarden niet voldoen. Dat is volgens Biesheuvel te vroeg. "Zonder veel vet op de botten na drie heel moeilijke jaren, komt er ontzettend veel tegelijkertijd." Hij dringt er daarom op aan bij ondernemers om het gesprek met de Belastingdienst aan te gaan.

LEES OOK: Wel of geen btw-vrijstelling als kleine ondernemer? De fiscus schetst 4 scenario’s om je bij die keuze te helpen